Ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία του 4ου Γενικού Λυκείου Καβάλας Παρουσίαση του εκπαιδευτικού προγράμματος με θέμα «Πρόσφυγες στην Καβάλα του Μεσοπολέμου»

Το 4ο Γενικό Λύκειο Καβάλας σας προσκαλεί σε εκδήλωση-παρουσίαση του εκπαιδευτικού προγράμματος Τοπικής Ιστορίας με θέμα «Πρόσφυγες στην Καβάλα του Μεσοπολέμου», το οποίο πραγματοποιήθηκε κατά τη διετία 2008-2010 σε συνεργασία με το 5ο Γυμνάσιο και το 24ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας. Σε αυτό έλαβαν μέρος 4 εκπαιδευτικοί και 63 μαθητές. Η εκδήλωση θα γίνει την Τετάρτη 5 Μαΐου 2010 και ώρα 11.00 στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας.
Την εκδήλωση θα παρακολουθήσουν 100 περίπου μαθητές των τριών σχολείων που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα, εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών και τοπικών αρχών, σχολικοί σύμβουλοι, ιστορικοί καθώς και πρόσφυγες της πρώτης και δεύτερης γενιάς που παραχώρησαν συνεντεύξεις στους μαθητές.
Η αρχική ιδέα, ο σχεδιασμός και η πραγματοποίηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος δεν είναι απλή διαδικασία, ειδικά στο ελληνικό σχολείο. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για πρόγραμμα Τοπικής Ιστορίας. Ωστόσο, στην απόφασή μας βάρυναν καταλυτικά δύο παράγοντες: αφενός η διαπίστωση ότι οι μαθητές μας είχαν πλήρη σχεδόν άγνοια για την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας τους, της καβάλας και αφετέρου η ελπίδα να μεταμορφώσουμε την Ιστορία σε ένα συναρπαστικό πεδίο δράσης και ανακάλυψης και τους μαθητές μας από παθητικούς ακροατές σε ενεργητικούς ερευνητές.
Προχωρήσαμε μάλιστα σε μια σύμπραξη με το 5ο Γυμνάσιο και το 24ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας εντάσσοντάς την στα Γραφεία Πολιτιστικών Θεμάτων των Διευθύνσεων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να διερευνηθούν περισσότερες θεματικές περιοχές και να μελετηθούν ποικίλες όψεις του ιστορικού φαινομένου μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Είχαμε πραγματικά την τύχη, όταν τον Σεπτέμβριο του 2008 αρχίσαμε το Πρόγραμμα, να γίνεται μια εντυπωσιακή για τα δεδομένα της πόλης μας έκθεση των Γενικών Αρχείων του Κράτους για τους πρόσφυγες της Καβάλας, η οποία ήταν για μας όχι μόνο μια πλούσια πηγή ιστορικών τεκμηρίων αλλά και μια ισχυρή συναισθηματική αφόρμηση.
Κάθε σχολείο ανέλαβε να διερευνήσει διακριτούς και ταυτόχρονα τεμνόμενους μεταξύ τους θεματικούς άξονες. Ειδικότερα, οι μαθητές του 4ου Λυκείου ανέλαβαν το θέμα «Η Καβάλα των προσφύγων: στέγαση» με τέσσερις επιμέρους θεματικούς άξονες: α) έλευση και προσωρινή εγκατάσταση των προσφύγων, β) μόνιμη εγκατάσταση-προσφυγικοί συνοικισμοί, γ) η ζωή σ’ ένα προσφυγικό σπίτι του Μεσοπολέμου και δ) υδροδότηση και ηλεκτροδότηση των προσφυγικών συνοικισμών. Οι μαθητές της Γ΄ τάξης του 5ου Γυμνασίου ασχολήθηκαν με την «Υγιεινή και περίθαλψη των προσφύγων» (ειδικότερα θέματα: η υγεία της πόλης, φυματίωση, ελονοσία και άλλες ασθένειες) και οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του 24ου Δημοτικού επιχείρησαν να προσεγγίσουν την οικογενειακή ζωή, την εκπαίδευση και τα παιχνίδια σε θέμα υπό τον τίτλο «Η καθημερινή ζωή ενός προσφυγόπουλου».
Από παιδαγωγική άποψη καταβλήθηκε προσπάθεια το Πρόγραμμα να υλοποιηθεί με βάση τις αρχές της ανακαλυπτικής και συνεργατικής μάθησης. Επιδιώξαμε ακόμη να εξοικειωθούν οι μαθητές μας με την χρήση πολύμορφων ιστορικών πηγών, κυρίως πρωτογενών (επίσημα έγγραφα, επιστολές, δημοσιεύματα του τύπου, σχέδια, χάρτες, στατιστικοί πίνακες, φωτογραφίες κτλ.), να ασκηθούν στη διατύπωση ιστορικών ερωτημάτων και στη σύνταξη τεκμηριωμένων απαντήσεων, να ενθαρρυνθούν να εκφράζουν κρίσεις και γενικά να μπορούν να ανασυνθέτουν το παρελθόν μέσα από τη μελέτη των ιστορικών πηγών. Πάνω απ’ όλα όμως φιλοδοξία μας ήταν να αναπτύξουν ιστορική ενσυναίσθηση, την ικανότητα δηλαδή να μπαίνουν στον κόσμο των προσφύγων, να συναισθάνονται τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπισαν στη νέα τους πατρίδα μετά τον ξεριζωμό, να αντιληφθούν τα όνειρα και τους αγώνες που έκαναν, το πώς σκέφτονταν και πώς ένιωθαν στις περιστάσεις της καθημερινότητάς τους.
Προς αυτή την κατεύθυνση αποφασιστική ήταν η συμβολή των συνεντεύξεων που πήραν τα παιδιά από πρόσφυγες της πρώτης και δεύτερης γενιάς. Η συνάντησή τους με τη γενιά του Μεσοπολέμου τους χάρισε πολύτιμες εμπειρίες και τους πρόσφερε τη δυνατότητα να αντιληφθούν ότι Ιστορία δεν είναι μόνο τα μεγάλα πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα αλλά κυρίως οι άσημοι πρωταγωνιστές της ζωής, οι άνθρωποι που χτίζουν και γκρεμίζουν τις ζωές τους πάνω στο ασταθές έδαφος των παγκόσμιων και εθνικών γεγονότων.
Άγγελος Παληκίδης
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
Άγγελος Παληκίδης (συντονιστής-καθηγητής 4ου Λυκείου)
Η Καβάλα των προσφύγων: Ανακαλύπτοντας τη ζωντανή ιστορία της πόλης μας μέσα από ένα πρόγραμμα Τοπικής Ιστορίας ή πώς αποκτούν νόημα οι γειτονιές και οι άνθρωποι της πόλης μας
Μαρία παπαδοπούλου (καθηγήτρια 4ου Λυκείου)
Λίγα λόγια για τις εργασίες των μαθητών του 4ου Λυκείου
Μαθητές 4ου Λυκείου
«Η Καβάλα των προσφύγων: στέγαση»
Σοφία Τανή (καθηγήτρια 5ου Γυμνασίου)
Λίγα λόγια για τις εργασίες των μαθητών του 4ου Λυκείου
Μαθητές 5ου Γυμνασίου
«Υγιεινή και περίθαλψη των προσφύγων»
Ναπολέων Κουκουζίκας (δάσκαλος 24ου Δημοτικού)
«Πρόσφυγες ήρθαμε στην Καβάλα»: γράφοντας ένα θεατρικό έργο εμπνευσμένο από το Πρόγραμμα Τοπικής Ιστορίας
Μαθητές 24ου Δημοτικού
Ετοιμάζουμε μια θεατρική παράσταση για τους πρόσφυγες της Καβάλας του Μεσοπολέμου

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΑΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Αθηνά Χατζηγιάννη, Ευδοξία και Ελένη Μαμάκου, Δωροθέα Εμμανουηλίδου, Γεράσιμος Κοζανίδης, Ιορδάνης Ελευθεριάδης, Κυριακή Ονουφριάδου, Μαρία Κρητικού, Κυριάκος Ελένας, Ευδοκία Ποτόλια, Βασιλική Παπάζογλου, Ευγενία Παγιασλή.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ
Όλγα Μάμαλη, υπεύθυνη Γραφείου Πολιτιστικών Θεμάτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Καβάλας
Κυριάκο Λυκουρίνο και Νίκο Καραγιαννακίδη (Γενικά Αρχεία του Κράτους)
Νικόλαο Ρουδομέτωφ, διευθυντή Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείου Καβάλας
Αγγελική Πουπούλη, υπεύθυνη Σχολικής Βιβλιοθήκης 4ου ΕΠΑΛ
Βασιλική Ντόλου
Σταύρο Γεκενίδη
Μάγδα Ιατροπούλου
Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας

Με εκτίμηση
Άγγελος Παληκίδης
Καθηγητής 4ου Γεν. Λυκείου Καβάλας
Επιστημονικός
υπεύθυνος-συντονιστής
του Προγράμματος

Πηγή : www.k-tipos.gr