Κενό, κοινό, καινό.Οι «Ελαφροΐσκιωτοι στο «απεντομωτήριο»,τα «Μικρά Διονύσια» στο αρχαίο Θέατρο Φιλίππων.

«Ελαφροΐσκιωτοι.»
-Κατ’ αρχάς να πούμε ότι ο Παπαδιαμάντης έγραψε τους «ελαφροΐσκιωτους», για να στηλιτεύσει ή και να λοιδορήσει, με τον τρόπο του, δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις των ανθρώπων της εποχής του.
-Δεκάδες χρόνια αργότερα,  οι ήρωές του έγιναν «πειραματόζωα» υπερμοντέρνων σκηνοθετικών αντιλήψεων. Έτσι είναι τα πράγματα σήμερα ,θα πείτε, στον καλλιτεχνικό χώρο.
-Ναι, έχετε δίκιο.  Απεχθάνονται οι νεοέλληνες «δημιουργοί»  το κλασσικό, τσαλαβουτάνε- πειραματική αδεία -σε θολά νερά , μαζεύουν υλικά από δώθε και κείθε αδιακρίτως, τα πετάνε όλα μέσα στη «χύτρα ταχύτητας», ανακατεύουνε το μίγμα, το σοτάρουν με σως από ιδρώτα και μουσικές νότες όλων των ηχοχρωμάτων και το σερβίρουν στο κοινό.
-Ο Παπαδιαμάντης, πρέπει να πω, ξεκινούσε συχνά το διήγημά του χωρίς να ακολουθήσει τη χρονική σειρά των περιστατικών. Άρχιζε, για παράδειγμα στο «πατέρα στο σπίτι», από το κέντρο του μύθου με ένα περιστατικό που αποτελούσε  την «καρδιά» του. Το προέβαλε πρώτο προκαλώντας αφηγηματικό κενό, μόνο και μόνο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον και την προσοχή του αναγνώστη. Παράλληλα, ήταν δεξιοτέχνης στη συγγραφική σκηνοθεσία. Στο «μοιρολόι της φώκιας», περιγράφει στην αρχή αναλυτικά το χώρο, δίνει δηλ. στον αναγνώστη εικόνες, με  όλες τις λεπτομέρειες που συνθέτουν τον τόπο μέσα στο οποίο παίζεται το δράμα της Ακριβούλας.
-Η καινοτομία στο «απεντομωτήριο», ήταν ότι καταργήθηκαν όλα τα προαναφερθέντα. Το αποτέλεσμα, όλος ο αυτοσχεδιασμός των ταλαντούχων επτά σπουδαστών της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου, φάνταζε έντονα σαν πολύχρωμο λούνα-παρκ, στην καλύτερη περίπτωση. Στη χειρότερη, πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως εριμμένοι». Παπαδιαμάντης δεν ήταν. Μοντέρνα παράσταση με αφορμή σειρές του διηγήματος, ναι .
-Κουράστηκαν, μόχθησαν οι ηθοποιοί. Φάνηκε. Όπως και τα ταλέντα τους. Στην κίνηση, στη φωνή, στους γρήγορους  ρυθμούς, στη μουσική. Ποιος κατέλαβε τι έβλεπε, δύσκολο να απαντήσω. Το κοινό, όταν πέφτει η αυλαία, παίρνει μαζί του ό,τι μπορεί. Και θέλει.
-Όπως  μου είπε κι ο δήμαρχος, που ήταν στην παράσταση, ο κάθε σκηνοθέτης καταθέτει την πρότασή του. Δεκτό. Άλλωστε και αυτή η παράσταση ήταν μια εμπειρία και για μένα.
«Τα μικρά Διονυσία»
-Το ΚΘΒΕ στην πρώτη μέρα του στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων, ατύχησε να δείξει τη γιορτή των πενήντα χρόνων του, σε άδεια σχεδόν  διαζώματα. Μπορεί να έφταιγε το «μεσοβδόμαδα» που δεν συνήθισε ο Καβαλιώτης να πηγαίνει στους Φιλίππους, μπορεί να έφταιγε η  κακή φήμη που έφτασε πριν την παράσταση  στην πόλη, μπορεί ο καύσωνας, μπορεί  η πληθώρα των εκδηλώσεων. Πάντως, έπρεπε να πάνε οι συμπολίτες μας σε μια  παράσταση-γιορτή και γιατί είχε χαμηλό εισιτήριο σκόπιμα και γιατί μας αφορούσε. Το φεστιβάλ των Φιλίππων ξεκίνησε με το ΚΘΒΕ, φιλοξένησε σπουδαίες παραστάσεις και σπουδαία ονόματα, ευτύχησαν να γαλουχηθούν γενιές και γενιές με το αρχαίο δράμα και διαμόρφωσε συνθήκες αφενός μεν να γιγαντωθεί σα θεσμός, αφετέρου δε να παιδεύσει καλούς θεατές.
-Ωστόσο η «γιορτή» φάνηκε μόνο στο τέλος ,όταν ο πολυπληθής θίασος στην ορχήστρα έζησε σε ρυθμούς γιορτινούς το χειροκρότημα των λίγων θεατών και παρέσυρε στην χαρωπή  ατμόσφαιρα και κείνους. Όπως ακριβώς θα συνέβαινε στο τέλος μιας σχολικής χρονιάς, με τους μαθητές στη σκηνή να επιδεικνύουν γνώση και τους γονείς και κηδεμόνες στην πλατεία να χειροκροτούν.
– Ο Γεωργουσόπουλος έγραψε το κείμενο. Αποσπάσματα από έργα που ανέβασε το ΚΘΒΕ στην πενηντάχρονη πορεία του. Το όλο θέαμα δεν μπορεί να πει κανείς ότι διατηρούσε ένα ζηλευτό ισοζύγιο μεταξύ κωμικού – δραματικού, ότι διέθετε αρμονία, ότι έκρυβε ένα υπομειδίαμα, έναν παρ ολίγον σαρκασμό, έναν παρ ολίγον σπαραγμό ή ιλαροτραγικά επεισόδια, ανατροπές κι αμφίθυμους χαρακτήρες.
-Ήταν μια παρέλαση ηρώων του Ευριπίδη, του Σοφοκλή, του Αισχύλου, του Αριστοφάνη, που σκηνοθετήθηκαν από τους Γιάννη Ρήγα και Γρηγόρη Καραντινάκη, δίχως κανένα εύρημα.
-Ο «φροντιστής» Γιώργος Αρμένης, που έκαμε τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν ή από αφηγητής-κήρυκας έπαιζε κι ένα ρόλο, μάλλον απογοήτευσε. Συσσωρευμένη ναφθαλίνη και στην εκφορά τού  λόγου του με τα μπόλικα σαρδάμ και στην κίνησή του.
-Πολλά και σπουδαία ονόματα στη διανομή. Λίγα θα πω για την απόδοση. Οι διαχρονικές αξίες ούτως ή άλλως θα ξεχώριζαν. Αλεξάνδρα Σακελαροπούλου, Λίνα Λαμπράκη, Σοφία Λούπου, Λάζαρος Γεωργακόπουλος. Εξαιρετικοί. Όπως και οι Νίκος Ψαράς και Μαρία Καραμήτρη στο δίδυμο «Ηλέκτα-Ορέστης», αλλά και η Φωτεινή Μπαξεβάνη σε ό,τι έκαμε. Κουλίεβα και Σαντάς, μια θλίψη.
– Ο χορός αξίζει στο ΚΘΒΕ, σχεδόν  πάντα, πολλά συγχαρητήρια.  Γερή ραχοκοκαλιά μιας  παράστασης. Και η μουσική εδώ, άρεσε . Το αντίθετο, τα σκηνικά σχολιάστηκαν αρνητικά και το άχαρο μπες-βγες  του χορού κάθε που τελείωνε το ένα κομμάτι κι άρχιζε το άλλο.
-Θα περίμενα, μόλις διάβασα για αφιέρωμα στα 50 χρόνια δράσης του ΚΘΒΕ ,μια παράσταση που θα ήθελε  να συνδέσει τους τραγικούς μύθους με τα μεγάλα ερωτήματα του σήμερα γύρω από τη βία, το φόβο, τους θεσμούς και τη δημοκρατία, συμβάλλοντας έτσι σε ένα σύγχρονο προβληματισμό και παράλληλα να αναδείξει την κλασσική διαλεκτική σκέψη, να προβάλει το ψυχικό σθένος και την δύναμη του ανθρώπου.
-Σήμερα λοιπόν στην καρδιά της κρίσης, που δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και πνευματική, που είναι και κρίση αξιών, θα μπορούσε ο σημαντικότερος φορέας πολιτισμού της Βόρειας Ελλάδας να φέρει στους θεατές  έναν αντιπερισπασμό παιδείας, κουλτούρας και πολιτισμού. Θα μπορούσε να φέρει την πρώτη θεατρική γιορτή  προβληματισμού και μελέτης. Μια συνάντηση ανθρώπων του θεάτρου σε μια «γιορτή» που θα συμμετείχε το κοινό όχι στο τέλος με τα παλαμάκια, αλλά με την ψυχή και το μυαλό σε όλα τα δρώμενα.
–Πενήντα χρόνια ΚΘΒΕ. Να ζήσει να τα εκατοστίσει , να ικανοποιηθούν τα αιτήματα που μοίρασαν σε χαρτιά Α4 πριν την παράσταση και να έρχεται κάθε χρόνο στους Φιλίππους. Το θέλουμε. Οι παραστάσεις, μη ξεχνάμε, απευθύνονται στο κοινό το οποίο έχει δικαίωμα να τις κρίνει. Αυτό κάνω κι εγώ , χρόνια τώρα.

Πηγή: www.kavalanet.gr