ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Το αρχαιότερο χωριό γεωργοκτηνοτρόφων στο «Ντικιλί Τας» των Φιλίππων!
13 Ιανουαρίου, 2012
Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκαν τα πενήντα χρόνια (Ιούλιος 1961-2011) ερευνών στην θέση «Ντικιλί Τας» στους Φιλίππους Καβάλλας, αφού ήρθαν στο φως συγκλονιστικά στοιχεία, περί της κατοικήσεως και του πολιτισμού της Ανατολικής Μακεδονίας. Περί το 6.500 π.Χ., τη νεολιθική εποχή δηλαδή, χρονολογείται η αρχαιότερη κατοίκηση στη θέση «Ντικιλί Τας», κάτι που σημαίνει πως εδώ έχουμε τα αρχαιότερα, έως τώρα, βεβαιωμένα χωριά γεωργών και κτηνοτρόφων στην Ελλάδα, από απόψεως αρχαιολογικών ευρημάτων. Στη διάρκεια της ανασκαφικής περιόδου 2010, πραγματοποιήθηκαν στην τούμπα, μια σειρά πυρηνοληψίες (καρότα) μέχρι το φυσικό έδαφος και μαζεύτηκαν δείγματα για ραδιοχρονολογήσεις. Τα αποτελέσματα έδειξαν, με βεβαιότητα, ότι η θέση κατοικείται από το δεύτερο μισό της 7ης χιλιετίας π.Χ., δηλαδή σε εποχή αντίστοιχη με τα παλαιότερα βεβαιωμένα στρώματα της Αρχαιοτέρας Νεολιθικής στη Νέα Νικομήδεια Ημαθίας (Δυτική Μακεδονία), ή στο Αχίλλειο και το Σέσκλο της Θεσσαλίας. Επί πλέον, τεκμηριώνεται η ύπαρξη ακολουθίας που καλύπτει όλο το διάστημα της Αρχαιοτέρας και της Μέσης Νεολιθικής, δηλαδή ολόκληρη την 6η χιλιετία, μέχρι την αρχή της Νεωτέρας Νεολιθικής, η οποία ήταν ήδη γνωστή ανασκαφικά. Η ανακάλυψη αυτή συμπληρώνει ένα σοβαρό κενό στον πρώιμο νεολιθικό χάρτη, καθώς έως τότε δεν ήταν γνωστή καμία θέση γι’ αυτές τις περιόδους στην Ανατολική Μακεδονία. Περί το 5.800 π.Χ. (στη Μέση Νεολιθική), όταν στην Θεσσαλία δεσπόζει ο «Πολιτισμός του Σέσκλου», στη θέση «Ντικιλί Τας» υπάρχουν ενδείξεις για συνεχή κατοίκηση της τούμπας.
Περί το 5.400 π.Χ. (στη Νεωτέρα Νεολιθική Ι), όταν αναπτύσσεται ο λεγόμενος βαλκανικός «Πολιτισμός Vinca» και έχουμε τα πρώτα στρώματα κατοικήσεως στους Σιταγρούς, στη θέση «Ντικιλί Τας» έχουμε τα πρώτα ανασκαμμένα στρώματα και σε αυτά βρέθηκαν σπίτια, κατασκευές και αντικείμενα. Περί το 4.800 π.Χ. (Νεωτέρα Νεολιθική ΙΙ-Χαλκολιθική), όταν επικρατεί αυτή που είθισται να λέγεται «κοινή βαλκανική πολιτιστική περίοδος», στη θέση «Ντικιλί Τας» έχουμε τη μέγιστη επέκταση του οικισμού. Περί το 4.000 π.Χ. εγκαταλείπεται η θέση «Ντικιλί Τας». Περί το 3.300 π.Χ. (Πρώιμη Εποχή Χαλκού Ι), έχουμε επανακατοίκηση της τούμπας και πολλές θέσεις στην περιοχή «Ντικιλί Τας» ιδρύονται, ή επανακατοικούνται. Περί το 2.700 π.Χ. (Πρώιμη Εποχή Χαλκού ΙΙ), την εποχή που συμβατικά ιδρύεται η Τροία, επεκτείνεται ο οικισμός. Περί το 2.000 π.Χ. (την Μέση Εποχή του Χαλκού), ο οικισμός στο «Ντικιλί Τας» δεν έχει δώσει ευρήματα. Στην Κεντρική Μακεδονία υπάρχουν οι οικισμοί στον Άγιο Μάμα, στον Καστανά, κ.α. Περί το 1.550 π.Χ. (την Ύστερη Εποχή του Χαλκού), στον μυκηναϊκό πολιτισμό, ο οικισμός εδραιώνεται στην κορυφή της τούμπας. Παράλληλοι οικισμοί στην Κεντρική Μακεδονία ήταν: Τούμπα, Καστανάς, Άσσηρος, κ.α. Περί το 1.200 π.Χ., κατά την καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτόρων, τοποθετείται το τελευταίο προϊστορικό στρώμα κατοικήσεως στον οικισμό. Την περασμένη χρονιά, από τις 4 Ιουλίου έως τις 19 Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε έρευνα στη θέση «Ντικιλί Τας», με τη συμμετοχή 20 περίπου ερευνητών και τεχνικών, Ελλήνων και Γάλλων και 12 φοιτητών, κυρίως Ελλήνων (από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) και Πολωνών (από το Πανεπιστήμιο του Poznan). Εδόθη προτεραιότητα στις εργασίες, τις σχετικές με τη γέννηση και την εξέλιξη της τούμπας, καθώς και στη συλλογή και επεξεργασία των αρχαιοβοτανικών καταλοίπων.
Πηγή: www.k-tipos.gr