Ο Αριστοφάνης, ο Κραουνάκης και τ’ άλλα τα καρβουνιάρικα παιδιά….στους Φιλίππους

Το  πανηγύρι.
Ένας καλοκουρδισμένος θίασος, μια ιστορία που γράφτηκε 2500 χρόνια πριν αλλά  τόσο φρέσκια, τόσο σημερινή και τόσο ελληνική, ώστε ο Αριστοφάνης ωσεί παρών στα βήματα του σύγχρονου Έλληνα, σατιρίζει, διακωμωδεί και δίνει λύσεις σε γόρδιους δεσμούς, χωρίς μαχαίρια και σπαθιά. Ελλείψει μάλιστα Μεγαλέξανδρων, ο ήρωας-Δικαιόπολις αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας την άχαρη αποστολή «φώς στο τούνελ», με τη βοήθεια του Κ.Χ. Μύρη, που υπό το πρίσμα του ρεαλισμού, της πραγματικότητας της εποχής τού τότε και του υπερρεαλισμού που λευτερώνει την ποιητική φαντασία, έστειλε στους θεατές τη φωνή του αγανακτισμένου πολίτη από τον πόλεμο, υμνώντας την ειρήνη και τα αγαθά της.
-Το έργο.
Το 425 π.Χ. ο Πελοποννησιακός πόλεμος μαινόταν. Ο συγγραφέας, μη βλέποντας καμιά προοπτική για σύναψη ειρήνης μεταξύ Αθήνας-Σπάρτης, αντίθετα βλέποντας το Δήμο και τους θεσμούς του να παρακμάζουν και άκριτα να σύρονται από τα συμφέροντα των καιροσκόπων του πολέμου, βάζει τον ήρωά του Δικαιόπολι να τα «χώνει» στο Δήμο, να συνάπτει ατομική ειρήνη και να επωφελείται των αγαθών της, προκειμένου να διεγείρει το συλλογικό αντιπολεμικό φρόνημα.
– Η παράσταση.
Ευφρόσυνη! Σκόρπισε γέλιο και ικανοποίηση. Θα πρέπει να πούμε ότι η ερμηνεία του αρχαίου δράματος  έχει και θα έχει πάντα ανάγκη από νέο «αίμα». Επομένως, πρέπει να χαιρετίζεται με ενθουσιασμό κάθε ταλαντούχος που μπαίνει να δοκιμαστεί στο συγκριμένο στίβο. Ο Κραουνάκης έχει ήδη δώσει «εξετάσεις» στην υποκριτική. Κάθε παράστασή του στην Αθηναϊδα , είναι και μια  επιθεωρησιακή ερμηνεία. Εδώ τα κατάφερε περίφημα, επειδή το πληθωρικό του εξωτερικό παρουσιαστικό συνάδει απόλυτα με την πλούσια  παιδεία του. Όργωσε την ορχήστρα του θεάτρου, έπαιξε, μίλησε, φώναξε,  χόρεψε, τραγούδησε. Με θαυμάσια ευλυγισία και αξιοθαύμαστη τεχνική. Τα χορικά(στάσιμα), μύριζαν  Κραουνάκη -μουσικό, από την πρώτη νότα.  . Οι περισσότεροι από εμάς θα θέλαμε να κυκλοφορήσει σε cd και αυτή η δουλειά του Κραουνάκη. Κι ο Ευαγγελινός εναρμονίστηκε πλήρως στο πνεύμα «σπείρα-σπείρα» και οι χορογραφίες του, στο ευφρόσυνο κλίμα της παράστασης. Τα σκηνικά του Γιώργου Πάτσα, ήταν ίσως το πλην στο σύνολο. Άχρωμα, ευτελή και αδιάφορα. Θα μπορούσαν κάλλιστα να απουσιάζουν. Να μην υπήρχε απολύτως τίποτε στη σκηνή.  Θα τα ήθελα , έτσι όπως έβλεπα την παράσταση ,να χαρακτηρίζονται από λαϊκό χέρι «Θεόφιλου» μια και ο Ξανθίας(πολύ καλός ο καβαλιώτης ηθοποιός Νίκος Μαγδαληνός) καραγκιοζόφερνε κι ο Μεγαρίτης-Βουτάς βγήκε φουσταλοφορεμένος. Οι ηθοποιοί, η μουσική, η ζωντανή ορχήστρα, τα στάσιμα, τα α-χρονικά κοστούμια της Έρσης Δρίνη, έφταναν και περίσσευαν για την ευφορία που γέννησαν, ως υπόλοιπο σύνολο.
Οι ερμηνείες σε υψηλό επίπεδο . Ο Γρηγόρης Βαλτινός, εξαιρετικός Λάμαχος κι ο Κώστας Βουτσάς, ευτυχώς ,φορούσε το χειλεόφωνο.
Απ’ τα  καλύτερα σημεία, η παράβαση. Το ύφος μιας παράβασης είναι σοβαρό και καθόλου κωμικό, άρα η τοποθέτηση του Αριστοφάνη δεν είναι σε καμία περίπτωση μια «παράσταση» ενός θεατρίνου αλλά ένας γνήσιος λόγος του πραγματικού Αριστοφάνη. Μπορούμε ίσως να συμπεράνουμε, ότι ο Αριστοφάνης δεν είναι φιλειρηνικός σε στυλ χίπη που επιθυμεί να κάνει έρωτα και όχι πόλεμο. Σε άλλες παραστάσεις σταματά η δράση, πέφτουν οι μάσκες, φεύγει το ύφος της σάτιρας και οι ηθοποιοί δεν υποκρίνονται, αλλά μιλούν στο κοινό στηλιτεύοντας την πολιτική κατάσταση. Συνήθως…
-Η σκηνοθεσία.
Είναι φανερό ότι εδώ ( αναφέρομαι στην παραβαση), ο Χατζάκης αρκέστηκε να παραχωρήσει τη σκηνοθετική μπαγκέτα στο Σταμάτη Κραουνάκη . Και καλά έκαμε, διότι απολαύσαμε στίχους ντυμένους με τη μοναδική μουσική ευστροφία του συνθέτη Κραουνάκη. «Δεν είναι τυχαίο που ο γεωργός Δικαιόπολις μετά την παράβαση αλλάζει οικονομική βάση και γίνεται μεταπράτης, πωλητής προϊόντων της γης, ένας μπακάλης. Από εκείνο το σημείο θα ρυθμίζει τις προσφορές, θα ανοίγει την κάνουλα της ειρήνης, κατά το δοκούν, συντρίβοντας τον capitano Λάμαχο, μία κωμικοτραγική εκδοχή ενός θρασύδειλου, άκαπνου πολέμαρχου» λέει στο σημείωμά του ο σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης. Από εκεί και μετά αρχίζει μεγάλο πανηγύρι με τους καρβουνιάρηδες ,που από ένα σμάρι θυμωμένο, υιοθετεί απόψεις Διακιόπολι χάρη στην εμφάνιση του Ευριπίδη, του μεγάλου αρνητικού της εποχής.
Ο Σωτήρης Χατζάκης είναι ένας σημαντικός σκηνοθέτης με εξαιρετικές δουλειές στο ενεργητικό του. Προσωπικά τον εκτιμώ απεριόριστα. Δεν με εμποδίζει αυτό να παρατηρήσω, ότι η παράσταση έβριθε γνωστών «κλισέ» που συναντάμε στις Αριστοφανικές κωμωδίες, με τη σέσουλα. Όταν όμως έχει στη διανομή τον Γιάννη Σαμσιάρη, ο οποίος τον Ευριπίδη έχει κάνει και ξανακάνει, τότε όχι μόνο δεν ενοχλεί η επανάληψη, αλλά τέρπει, επειδή δεν τυποποιείται ο σημαντικός ηθοποιός και κάθε φορά δίνει κάτι καινούργιο. Τα υπόλοιπα, τα σάρωσε η πληθωρική παρουσία του Σταμάτη Κραουνάκη.
-Επίλογος.
Εν πολλοίς,  είδαμε μια παράσταση κομμένη και ραμμένη στις ανάγκες του σημερινού πολίτη. Να ξεσκάσει από τα προβλήματα που τον πνίγουν και όποιος κατάφερε να προβληματιστεί και να κατανοήσει ότι πέρα από το «κράξιμο» πολιτικής και πολιτικών δίνονται κα λύσεις, που τις έχει στα χέρια του, ακόμη καλύτερα. Έφυγε πλήρης.

Πηγή: www.kavalanet.gr