5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2010 – ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ: Σκοποί και στόχοι του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος
7 Ιουνίου, 2010
Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος (World Environment Day) καθιερώθηκε για πρώτη φορά στις 15 Δεκεμβρίου 1972 από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στη Στοκχόλμη, που θέσπισε την 5η Ιουνίου ως «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος». Κύριοι σκοποί και στόχοι του εορτασμού αυτού είναι :
Να δοθεί μια άλλη ευκαιρία σε όλους, φορείς και πολίτες, να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να εκφράσουν την άποψή τους για όσα συμβαίνουν στον πλανήτη και σχετίζονται ιδιαίτερα με τη διαχείριση του περιβάλλοντος, τη ρύπανση, τη διατήρηση και σωτηρία της πανίδας και χλωρίδας σε κάθε μήκος και πλάτος της γης και να διατρανώσουν την πίστη τους, την θέλησή τους και την δέσμευσή τους να προστατεύσουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζουν.
Να υπενθυμίσει στους κατοίκους του πλανήτη ότι, το μέλλον της ανθρωπότητας είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον των οικοσυστημάτων, που μας παρέχουν τροφή, νερό, φάρμακα, κατασκευαστικά υλικά, αλλά και απέραντη ομορφιά του φυσικού κόσμου.
Να υπενθυμίσει ότι, το ανθρώπινο είδος για να επιβιώσει στο εγγύς μέλλον πρέπει να προστατεύσει το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους.
Να αφυπνίσει όχι μόνο την περιβαλλοντική – οικολογική μας συνείδηση, αλλά και το ένστικτό μας για επιβίωση.
Να ευαισθητοποιήσει κυρίως τη νέα γενιά για την προστασία του περιβάλλοντος.
Να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες και όλους εκείνους που καλούνται να λάβουν τις τελικές αποφάσεις για την πορεία μιας αληθινής Βιώσιμης Ανάπτυξης και τέλος
Να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των σημερινών και μελλοντικών γενεών. Βασική επιδίωξή μας θα πρέπει να είναι μια Ανθρωποκεντρική, Δυναμική και Βιώσιμη Ανάπτυξη. Η ευημερία για όλους τους πολίτες και η βελτίωση της ποιότητας ζωής απαιτούν όμως σεβασμό στο περιβάλλον.
Το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος για το 2010 είναι: «Πολλά είδη. Ένας Πλανήτης, ένα Μέλλον, Δική μας Επιλογή».
Το 2009 η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος ήταν αφιερωμένη στη «Κλιματική Αλλαγή».
Η σημασία της προστασίας του Περιβάλλοντος είναι τεράστια για τη διατήρηση των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων.
Τα Σημαντικότερα Περιβαλλοντικά Προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα είναι τα εξής:
Το φαινόμενο του Θερμοκηπίου
Η Διαχείριση των Απορριμμάτων
Η Διάβρωση των Εδαφών
Η Ρύπανση του Εδάφους και των Νερών από λιπάσματα και γεωργικά φάρμακα
Η Αλατοποίηση των Αρδευόμενων χωραφιών
Η Ερημοποίηση των Εδαφών, εξαιτίας της εντατικής γεωργίας και των κλιματικών αλλαγών
Η Μείωση της Γονιμότητας του Εδάφους
Η Καταστροφή των Ενδιαιτημάτων της Άγριας Πανίδας
Η Μείωση της Βιοποικιλότητας
Η Παρουσία Υπολειμμάτων Γεωργικών Φαρμάκων και Αντιβιοτικών στα Τρόφιμα. Η άσκηση της Γεωργίας υπό την σημερινή εντατική ή συμβατική της μορφή, με την αυξημένη χρήση λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων κ.λ.π. μετατρέπεται σιγά – σιγά σε ένα σημαντικό παράγοντα ρύπανσης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα των επιφανειακών και υπόγειων νερών. Η Γεωργία είναι ακόμη και σήμερα η μεγαλύτερη σε έκταση ανθρώπινη δραστηριότητα, η άσκηση της οποίας απαιτεί όλο και περισσότερους εδαφικούς πόρους, νερά και ενέργεια και οι συνέπειές της αφορούν στο σύνολο των διαθέσιμων φυσικών πόρων.
Η Αύξηση της αντοχής των παρασίτων στα Γεωργικά φάρμακα
Η Αύξηση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, που κτυπά αλύπητα κυρίως τις μεγάλες πόλεις
Η Μείωση της Δασοκάλυψης και η σκληρή δοκιμασία των δασών από τις πυρκαγιές
Η κλιματική Αλλαγή
Η Διασπάθιση των Ενεργειακών Πόρων
Η Καταστροφή του Περιβάλλοντος από Γενετικά Τροποποιημένα Φυτά ( Γ.Τ.Φ )
Το Φαινόμενο της Υφαλμύρωσης των υπόγειων υδροφορέων, που σημαίνει υποβάθμιση των υδατικών πόρων
Η Εντατική Γεωργία
Το Φαινόμενο της Όξινης Βροχής
Η Τρύπα του Όζοντος
Η Διαχείριση και η Προστασία των Υδατικών Πόρων – Η Υδατική πολιτική
Η Λειψυδρία – Ξηρασία
Η Έλλειψη ειδικών με καταξιωμένες σπουδές και ερευνητική εμπειρία σε θέματα περιβάλλοντος κ.λπ.
Η Γεωργία, όπως διαφαίνεται αντιμετωπίζει ή ευθύνεται μάλλον σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό για την δημιουργία πολλών από τα παραπάνω περιβαλλοντικά προβλήματα. Για τον λόγο αυτό η Αειφορική ή Βιώσιμη Γεωργία θα πρέπει να αποτελεί πλέον τον κανόνα στην αγροτική πρακτική και να είναι ο κύριος τρόπος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, που θα αποβλέπει στην παραγωγή ασφαλών και υψηλής ποιότητας τροφίμων με ταυτόχρονη θετική συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος και στη διατήρηση των υπαρχόντων φυσικών πόρων. Η Αειφορική Γεωργία θα πρέπει να καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες της παρούσας γενιάς με επαρκή και υγιεινά προϊόντα διατροφής και επιβίωσης, χωρίς να μειώνει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν και αυτές τις δικές τους ανάγκες από τους ίδιους αγροτικούς πόρους. Η σημερινή κατάσταση του Περιβάλλοντος στη Χώρα μας θα μπορούσε να πει κανείς ότι δεν είναι η καλλίτερη δυνατή. Η αύξηση του πληθυσμού, η εντατική γεωργική δραστηριότητα με την αυξημένη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, η βιομηχανία, η αστικοποίηση και η τουριστική ανάπτυξη κ.λπ., προκαλούν ολοένα μεγαλύτερη ρύπανση του περιβάλλοντος και εξάντληση των φυσικών πόρων. Η Ελλάδα δεν έχει εναρμονιστεί ακόμη πλήρως με την Κοινοτική Νομοθεσία στα θέματα του Περιβάλλοντος και δεν έχει ενσωματωθεί αυτή ακόμη στην Εθνική Νομοθεσία. Λείπουν οι δομές και οι υποδομές για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών και δομικών προβλημάτων και για να γίνουν ουσιώδη μακροπρόθεσμα πράγματα για το περιβάλλον. Σε ότι αφορά τώρα το Νομό Δράμας η κατάσταση του περιβάλλοντος δεν είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη, αν εξαιρέσουμε το θέμα των σκουπιδιών, δεδομένου ότι η Δράμα δεν διαθέτει βιομηχανίες, υψηλή τουριστική ανάπτυξη κ.λπ. εκτός από τις διάφορες γεωργικές δραστηριότητες και την κατασκευή ενός αρκετά μεγάλου αριθμού Αρδευτικών – Εγγειοβελτιωτικών Έργων, Αναδασμών και άλλων έργων Γεωργικής Υποδομής και Ανάπτυξης, που όμως οι επεμβάσεις αυτές είναι ήπιες, αναστρέψιμες, αν ιδωθούν σε βάθος χρόνου και που τελικά όχι μόνο δεν προκαλούν δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον, αλλά απεναντίας μεταβάλλονται σε σημαντικούς συντελεστές ανάπτυξης, τόσο της Αγροτικής Οικονομίας, όσο και της Εθνικής Οικονομίας γενικότερα. Το νερό, ως γνωστό, είναι βασική συνιστώσα και ένα πάρα πολύ βασικό στοιχείο του Περιβάλλοντος του Ν. Δράμας. To Νερό και το Περιβάλλον είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Το νερό είναι πηγή ζωής και ανάπτυξης. Οποιαδήποτε μεταβολή του, είτε ποσοτική είτε ποιοτική, επιδρά άμεσα στο περιβάλλον. Λόγω της έντονης γεωργικής δραστηριότητας στο Νομό υπάρχει ο κίνδυνος της Νιτρορύπανσης τόσο των Επιφανειακών όσο και των Υπόγειων νερών. Η Νιτρορύπανση των νερών του ποταμού Αγγίτη, των πηγών, των υπόγειων νερών κ.λ.π. πρέπει να ερευνηθεί και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας, ιδιαίτερα των πιο ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού, όπως είναι τα παιδιά. Σύμφωνα με την Οδηγία 91/676/ΕΕ περί Νιτρορύπανσης, είναι απαιτητή πλέον η χαρτογράφηση των νιτρικών στους υπόγειους υδροφορείς και για τις περιοχές όπου παρατηρούνται αυξητικές τάσεις και ανησυχητικές συγκεντρώσεις επιβάλλεται η εφαρμογή του Κώδικα Ορθών Γεωργικών Πρακτικών, έτσι ώστε με την ορθολογική χρήση των λιπασμάτων μεσοπρόθεσμα να αποτραπεί η περαιτέρω αύξηση των νιτρικών και μακροπρόθεσμα να επιτευχθεί η μείωσή τους. Η πραγματικότητα είναι ότι, η Γεωργία και η αγροτική παραγωγή προκαλεί μικρότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον της χώρας μας σε σύγκριση με την ρύπανση του περιβάλλοντος, που προέρχεται από διάφορες βιομηχανικές δραστηριότητες. Εδώ και 10ετίες δεν υπάρχει Ενιαίος Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός παρά μόνο αποσπασματικές ενέργειες και ανταγωνισμός Υπουργείων και Υπηρεσιών για λόγους συντεχνιακούς και μόνο. Επιτέλους, ύστερα από πολλές καθυστερήσεις και παλινωδίες ιδρύθηκε αυτοτελές Υπουργείο Περιβάλλοντος. Αυτό όμως δεν αρκεί. Ένα Υπουργείο Περιβάλλοντος από μόνο του δεν φέρνει την Άνοιξη. Εκείνο που κυρίως χρειάζεται η χώρα μας είναι η αλλαγή Περιβαλλοντικής Πολιτικής και νοοτροπίας. Η δε Διαχείριση της Υπαίθρου είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Οι πολίτες είναι γενικά ανήσυχοι για την κατάσταση του Περιβάλλοντος, άλλά έχουν ακόμη δυστυχώς πολύ χαμηλή Περιβαλλοντική Συνείδηση. Τα σημερινά δε προβλήματα προστασίας του περιβάλλοντος είναι πολυδιάστατα, σύνθετα, πολύπλοκα και γι’ αυτό χρειάζονται μια Πολυκλαδική και Διεπιστημονική συνεργασία για την επίλυσή τους. Η επιστήμη του περιβάλλοντος όπως εξελίσσεται σήμερα, δεν είναι μια ακόμη από τις ουδέτερες επιστήμες. Είναι ισάξια με την πολιτική, τη νομική και την οικονομική επιστήμη, καθώς και με την κοινωνιολογία. Όπως λένε ο ειδικοί εξελίσσεται μάλλον σε «πολυεπιστήμη» με αυτοτελές πεδίο έρευνας και μελέτης. Τα κυριότερα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για μια πιο αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος είναι τα εξής:
Η σύνταξη σωστών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε) των έργων.
Η καθιέρωση προγραμμάτων επιμόρφωσης των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος κ.λπ.
Η Πολυκλαδική και Διεπιστημονική συνεργασία για την επίλυση των προβλημάτων του περιβάλλοντος.
Η αντικατάσταση της αυστηρής Τεχνολογικής – Τεχνοκρατικής προσέγγισης της παραγωγικότητας του περιβάλλοντος με νέες Οικολογικές προσεγγίσεις.
Η καθιέρωση μια σειράς μέτρων και κινήτρων από την Αναθεωρημένη πλέον Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π) για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως π.χ. τον περιορισμό της υπερβολικής χρήσης λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών ουσιών, οι διαφορετικοί τρόποι καλλιέργειας της γης, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ο σεβασμός του περιβάλλοντος και να αποκαθίσταται η ποικιλομορφία και η ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος ( τοπία, χλωρίδα, πανίδα κ.λπ.).
Η εφαρμογή κατά περιοχές μιας Ολοκληρωμένης Γεωργικής Πολιτικής. Η σημερινή ΚΑΠ εξασφαλίζει την επέκταση των μονοκαλλιεργειών και θέτει σε κίνδυνο την υγεία των αγροτικών οικοσυστημάτων χωρίς να εξασφαλίζει την ευημερία των αγροτικών πληθυσμών. Η Αγροτική Πολιτική πρέπει να αποκτήσει Περιφερειακή διάσταση και Αειφορικό χαρακτήρα, αν θέλει να εξασφαλίσει την μακροχρόνια ευημερία των αγροτικών περιοχών και την ακμαιότητα των αγροτικών οικοσυστημάτων Η προώθηση, μέσα στα πλαίσια αυτής της Περιβαλλοντικής Πολιτικής, από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης ( Ε.Ε ), της Βιολογικής Γεωργίας σαν μια υγιής διέξοδος από την σημερινή βλαπτική και επικίνδυνη για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων, πτηνών και ψαριών, καταχρηστική χρησιμοποίηση λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών ουσιών που επιβαρύνουν το φυσικό περιβάλλον. Η συμβολή του Ανθρώπου – Ανθρώπινου Παράγοντα στην προστασία του περιβάλλοντος είναι καίριας και αποφασιστικής σημασίας. Η εφαρμογή των Κωδίκων Ορθών Γεωργικών Πρακτικών. Ο περιορισμός της σπατάλης του νερού. Η στροφή της Ελληνικής Γεωργίας προς την ποιότητα και την εφαρμογή μεθόδων παραγωγής φιλικών στο περιβάλλον. Η Γεωργία θα πρέπει να γίνει βιώσιμη, παράγοντας προϊόντα με σεβασμό στο περιβάλλον, ενώ ο αγροτικός χώρος θα πρέπει να διαφυλαχθεί και να διατηρήσει την ζωτικότητά του και το φυσικό και πολιτιστικό του περιβάλλον. Η στροφή προς το Μεσογειακό μοντέλο διατροφής, που δίνει έμφαση στην κατανάλωση φυτικών προϊόντων και διασφαλίζει την υγεία του ελληνικού πληθυσμού. Η προστασία των ποταμών, λιμνών, φραγμάτων και στραγγιστικών τάφρων από την απόρριψη τοξικών αποβλήτων και φυτοφαρμάκων. Η αντιμετώπιση του προβλήματος της απόρριψης σκουπιδιών σε παράνομες χωματερές ή σε διάφορα σημεία κοντά σε επαρχιακούς δρόμους και τέλος. Η καθιέρωση σταθερών κανόνων παραγωγής των Δημόσιων Έργων, Αρδευτικών – Εγγειοβελτιωτικών και άλλων Έργων, που να συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος και τους στόχους της Αειφορικής ή Βιώσιμης Ανάπτυξης. Το κύριο μήνυμα για την προστασία του Περιβάλλοντος, που θέλει να στείλει η Εταιρεία Περιβάλλοντος – Πολιτισμού ( Ε.ΠΕ.ΠΟΛ. ) Δράμας -Καβάλας είναι ότι, η 5η Ιουνίου, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, δεν θα πρέπει να είναι μια άλλη ημέρα τυπικού εορτασμού, αλλά να αποτελέσει για τον καθένα από εμάς ξεχωριστά μια ημέρα προβληματισμού και εγρήγορσης, μια ημέρα ατομικής και συλλογικής ευθύνης και ευαισθητοποίησης για να χτίσουμε ένα πιο αισιόδοξο, ασφαλές και δημιουργικό μέλλον. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες και να μάθουν για το θέμα της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της προστασίας του Περιβάλλοντος. Αποτελεί πλέον κοινή συνείδηση ότι το ανθρώπινο είδος για να επιβιώσει στο εγγύς μέλλον πρέπει να προστατεύσει το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν έρχεται σε σύγκρουση με την ανάπτυξη. Αντίθετα, η βιώσιμη ανάπτυξη είναι προς το συμφέρον όλων μας. Οι πολίτες του Αειφορικού Μοντέλου πρέπει να είναι πολίτες κριτικοί απέναντι στο σύστημα, να σέβονται τη φύση με την οποία επιδιώκουν να εξασφαλίσουν μια συμβιωτική σχέση και όχι να την καθυποτάξουν. Οι πολίτες της Αειφορίας πρέπει να υιοθετήσουν έναν απλό τρόπο ζωής που να δίνει έμφαση στην ποιότητα της ζωής και των ανθρώπινων σχέσεων και όχι στη λατρεία της υπερκατανάλωσης. Τελειώνοντας και ύστερα από όλα τα παραπάνω προβάλλει επιτακτική η ανάγκη για μια Ορθολογική – Συνετή Διαχείριση και Αξιοποίηση των Φυσικών Πόρων του Νομού μας ( π.χ. του νερού, του εδάφους, των μαρμάρων, του τουριστικού και ορυκτού μας πλούτου, του δάσους κ.λπ. ), με μια σειρά μέτρων και παρεμβάσεων, που θα εξασφαλίζουν τις απαιτούμενες ποσότητες των φυσικών πόρων, τόσο στη Γεωργία, όσο και στους άλλους τομείς της οικονομίας, μέσα σε ένα πλαίσιο Αειφορικής Ανάπτυξης και ευημερίας του πληθυσμού του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ι. ΚΙΣΣΟΥΔΗΣ
ΓΕΩΠΟΝΟΣ ΕΓΓΕΙΩΝ
ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ
ΠΡΩΗΝ Δ/ΝΤΗΣ ΕΓΓΕΙΩΝ
ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ Ν. ΔΡΑΜΑΣ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
(Ε.ΠΕ.ΠΟΛ)
ΔΡΑΜΑΣ – ΚΑΒΑΛΑΣ
Πηγή : www.k-tipos.gr