Εθνολογικό Μουσείο Ελλήνων της Καππαδοκίας

Το μουσείο βρίσκεται στη Νέα Καρβάλη, ένα προσφυγικό χωριό που απέχει 8 χλμ. από την Καβάλα πάνω στην παλιά Εθνική Οδό Καβάλας – Ξάνθης. Η Νέα Καρβάλη αποτελεί συνέχεια της παλαιάς Καππαδοκικής Καρβάλης (Γκέλβερι) και σέρνει πίσω της μακραίωνη ιστορία. Η λαμπρή της πορεία σημαδεύτηκε καθοριστικά από την παρουσία του Αγίου τέκνου της, Γρηγορίου του Θεολόγου, ενός από τους μεγαλύτερους Πατέρες της Εκκλησίας μας, από την αγροτική και βιοτεχνική άνθηση και από την ίδρυση της Στέγης Πολιτισμού Νέας Καρβάλης το 1981, από την τοπική νεολαία του χωριού, με σκοπό την πολιτιστική ανάπτυξη και τη βελτίωση της ζωής των Καρβαλιωτών.

Η Στέγη Πολιτισμού Νέας Καρβάλης αποτελεί συνέχεια του πρώτου «Φιλεκπαιδευτικού Συνδέσμου Ναζιανζός» που ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Καβαλιώτες εμπόρους το 1884 και συνέβαλλε τα μέγιστα, με έργα και θεσμούς στην 70χρονη ιστορία από την ίδρυσή της.

Η Στέγη Καρβάλης ίδρυσε το 1995 το Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών και το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο του Ελληνοκαππαδοκικού Πολιτισμού. Το Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών είναι ο μοναδικός θύλακας που προβάλλει διεθνώς την Ελληνική Καππαδοκική παράδοση και ιστορία. Αναπαλαίωσε και συντηρεί ένα παραδοσιακό προσφυγικό σπίτι, το οποίο στεγάζει το Ιστορικό Αρχείο της Καππαδοκίας, μέσα στο οποίο φυλάσσονται όλα τα ιστορικά έγγραφα και χειρόγραφα της Καππαδοκίας, ενώ παράλληλα διενεργούνται όλες οι έρευνες, μελέτες και συλλογές στοιχείων, σχετικά με τη ζωή των Καππαδοκών προσφύγων. Το μουσείο στεγάζεται σε σύγχρονο κτήριο στο κέντρο του χωριού, πίσω ακριβώς από τον ιερό ναό Αγίου Γρηγορίου, όπου φυλάσσεται το σκήνωμα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου από τη Ναζιανζό.

Σκοπός της λειτουργίας του μουσείου είναι η διαφύλαξη και η διάδοση του καππαδοκικού Ελληνισμού. Εκθέτει γυναικείες και ανδρικές φορεσιές της Καππαδοκίας, τις τσουχάδες (γιορτινές και γαμήλιες), που συνήθως κατασκευάζονταν σε εργαστήρια μοναχών, οι οποίοι τις κεντούσαν, χαράσσοντας σε αυτές, με σύρμα ή με κορδόνι, βυζαντινά σύμβολα, χαλιά καππαδοκικά διακοσμημένα με λιοντάρια και με πλατανόφυλλα. Επίσης την καππαδοκική λύρα κεμενί, εργαλεία και αντικείμενα από τις ασχολίες των ανδρών (γεωργοί, έμποροι, παπλωματάδες και αγγειοπλάστες), καππαδοκικά αγγεία, τα ονομαζόμενα λικ λικ, κατασκευασμένα και ζωγραφισμένα με περίτεχνο τρόπο που χρησίμευαν ως κανάτες νερού και κρασιού. Μοναδικό στο είδος του είναι ένα κεραμικό, που δείχνει τη δύναμη του καλού και του κακού και μάλλον είναι αντιπροσωπευτικό της μετάβασης από την ειδωλολατρία στο Χριστιανισμό στην περιοχή της Καππαδοκίας.

Πολύ σημαντικά είναι τα εκκλησιαστικά κειμήλια και ιερά σκεύη των εκκλησιών της Καππαδοκίας που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες το 1924, καθώς και παλιές εφημερίδες, περιοδικά, σχολικά βιβλία γραμμένα στα καραμανλίδικα, δηλαδή στα τουρκικά με ελληνική γραφή. Στο Μουσείο υπάρχει και μια σπάνια συλλογή βιβλίων (14ου, 15ου αιώνα και 18ου και 19ου αιώνα) από τα τότε γνωστά τυπογραφεία (Πατριαρχικό τυπογραφείο Κωνσταντινούπολης, Βενετίας, Ιεροσολύμων, Σμύρνης, Μόσχας, Αλεξάνδρειας). Όλα αυτά είναι ενδεικτικά του τρόπου ζωής του ελληνικού πληθυσμού που ζούσε στα βάθη της Μικράς Ασίας και ειδικότερα στην Καρβάλη της Καππαδοκίας. Τέλος υπάρχουν προθήκες με αντικείμενα από τον πολιτισμό των Χετταίων, ενός αρχαίου πολιτισμού που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή της Καππαδοκίας.

Το 1997 τιμήθηκε από την Ευρωπαική Ενωση με τον τίτλο «Μουσείο της Χρονιάς». Προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα σε παιδιά σχολικής ηλικίας με κύριο θέμα το χαλί και την κατασκευή του. Με τη δωρεά της ευεργέτιδος Καπλανίδου – Δρυμάλα Ελένης ξεκινάει η κατασκευή του «Καπλανίδειου Ξενώνα» όπου θα μπορούν να φιλοξενούνται όλοι οι φίλοι της Νέας Καρβάλης, οι μελετητές του Ιστορικού Αρχείου καθώς και οι πατριώτες της διασποράς. Εκεί επίσης θα υπάρχει η δυνατότητα να σιτίζονται όλοι οι πάσχοντες συνάνθρωποί μας και να απολαμβάνουν της Καππαδοκικής φροντίδας όσοι το επιθυμούν.

Ώρες λειτουργίας
Δευτέρα έως  Παρασκευή: 08:30 – 13:00 (ισχύει ως το τέλος Οκτωβρίου)
(απογεύματα και Σαββατοκύριακα με ραντεβού)

Τιμή εισιτηρίου:
Γενική είσοδος: 3,00 €  |  Γκρουπ: 2,00 €  |  Σχολεία: 1,00 €

Διεύθυνση: Στέγη Πολιτισμού Νέας Καρβάλης, 64006, Νέα Καρβάλη
Τηλέφωνο/Fax: 2510 316192 |  Κινητό: 6974 000014
E-mail: info@stegi-karvalis.gr

                                                                                                      Πηγή: www.imma.edu.gr